Wanneer en hoe begin je met het creëren van een slaapritme bij je pasgeboren baby?

15-06-2022

Judith (34 jaar) heeft als baby- en kinderslaapcoach met haar eigen slaapcoachpraktijk Project Slaap al vele kindjes (en ouders) op weg geholpen naar meer slaap! Judith is moeder van Maxe (2,5 jaar) en daarnaast is zij nu in verwachting van haar tweede kindje. En als slaapcoach weet je natuurlijk alles over het aanleren van gezonde slaapgewoontes... In deze blog vertelt Judith wanneer en hoe je begint met het creëren van een slaapritme bij je newborn.


Na de geboorte van onze dochter Maxe had ik (wat betreft slaap) maar één doel: haar zo snel mogelijk laten doorslapen. Ik gebruikte het boek 'De tevreden baby' als leidraad en na 7 weken hoefde ik er 's nachts niet meer uit (op een avondvoeding om 22.30 na) en sliep ze overdag in haar eigen bed. Een behoorlijk succesverhaal dus! Dat het ook anders kan, hoorde ik natuurlijk wel om me heen, maar waar dat nou precies aan lag dat wist ik ook niet precies. Inmiddels weet ik natuurlijk wel beter en vooral dat doorslapen (met 1 avondvoeding) met 7 weken echt niet 'de norm' is. Sterker nog, de meeste baby's hebben rond de 12 weken zeker nog 2 voedingen nodig tussen 19.00 en 7.00 uur.


Belangrijker dan het werken naar doorslapen zonder voedingen, is het werken aan gezonde slaapgewoontes, het in de gaten houden van de vermoeidheidssignalen, de wakkertijden en het werken aan een routine. Wat mij betreft kun je hier op zijn vroegst rond de 6 weken mee beginnen en ideaal gezien begin je hier in ieder geval tussen de 8 en 12 weken mee. Maar hoe?


In de eerste 3 weken na de geboorte van je kindje zul je merken dat je kindje vooral veel slaapt en eigenlijk alleen wakker is voor een fles, een schone luier en om even lekker te knuffelen. Vaak lukt het kindjes van deze leeftijd om slechts 40 tot 60 minuten wakker te blijven en vallen ze na een voeding gemakkelijk weer in slaap. Dit komt omdat baby's bij hun geboorte veel melatonine van hun moeder meegekregen hebben. Na 6 weken neemt dit 'natuurlijke' melatoninelevel af en lukt het ze nog niet helemaal om zelf hun melatonine aan te maken, dit gebeurt meestal pas vanaf een week of 8 en dat is dan ook het juiste moment om je kindje te laten slapen in een donkere slaapkamer, wat voor de aanmaak van melatonine (het slaaphormoon) echt een must is!


Zoals ik al eerder schreef kun je het beste beginnen met het opbouwen van een routine tussen de 6 en 12 weken, dit omdat rond deze leeftijd de biologische klok van je kindje zich ontwikkelt en hij het verschil tussen dag en nacht kan herkennen. Je helpt de biologische klok van je kindje hierbij door hem overdag voldoende bloot te stellen aan daglicht, sociale interactie, slaap (op de juiste momenten) en voeding. Door je kindje overdag bijvoorbeeld wakker te maken voor voedingen, zorg je ervoor dat hij 's nachts geen extra voedingen nodig heeft omdat hij overdag te weinig gegeten heeft.


Voordat je gaat werken aan een routine raad ik je aan om de wakkertijden van je baby in de gaten te houden. De wakkertijd is de tijd vanaf het moment dat je kindje wakker is, tot het moment dat je kindje weer in slaap is. Door rekening te houden met de wakkertijd van je kindje zorg je ervoor dat je kindje niet te moe is om in slaap te vallen. Als baby's oververmoeid raken (door een te lange wakkertijd) produceren zij stresshormonen zoals cortisol en adrenaline. Deze hormonen zorgen ervoor dat je kindje moeilijker in slaap komt en moeilijker in slaap kan blijven, met hazenslaapjes tot gevolg.


Om oververmoeidheid te voorkomen raad ik daarom aan om met de volgende wakkertijden te werken:
Tot 3 weken max. 45 minuten
3-6 weken 60 minuten
6-12 weken 60-105 minuten
Op basis hiervan kun je langzaamaan naar een routine toewerken, waarbij je de dag altijd start op een vaste tijd en je je kindje overdag wakker maakt voor een voeding en je zorgt dat je kindje binnen de grenzen van de wakkertijd weer in slaap is. Laat je, in deze eerste weken, niet alleen leiden door de wakkertijden, maar kijk ook goed naar de vermoeidheidssignalen van je kindje. Rode vlekjes rondom zijn oogjes en wenkbrauwen, in zijn oogjes wrijven, gapen of hangerig/jengelig zijn, laten zien dat je kindje moe is en het tijd is om te gaan slapen.


Je vasthouden aan de wakkertijden en het volgen van een strakke routine lijken dan wel de succesformule voor een kindje om te slapen, maar de belangrijkste vaardigheid: het zelfstandig in slaap kunnen vallen, hebben we hierbij nog niet besproken.


Zelfstandig in slaap vallen is iets wat elk kindje moet leren. Het helpt als je hierbij rekening houdt met de vermoeidheidsignalen en de wakkertijd van je kindje. Maar hoe goed je hier ook bovenop zit; je kindje zal, zeker in het begin, jouw hulp echt nodig hebben om in slaap te vallen. En dit is, zeker in de eerste weken, echt niet erg! Probeer, als je er klaar voor bent om naar een routine toe te werken, jouw hulp om je kindje in slaap te krijgen steeds een beetje af te bouwen. Waar je eerst je kindje volledig in slaap helpt, bijvoorbeeld in jouw armen/door te wiegen of door het gebruik van de shush-pat methode, bouw je dit steeds een beetje af door hem steeds iets wakkerder in bed te leggen totdat je hem, na een uitgebreid bedtijdritueel, helemaal wakker in bed kunt leggen en hij zelfstandig in slaap valt!


Toen ik zwanger was van Maxe had ik geen idee hoe ik met de slaap van mijn kindje om zou gaan, dat zou allemaal 'wel komen'. Maar nu ik zwanger ben van mijn tweede kindje is dit toch echt anders, ik weet nu zoveel over slaap en wil dit het liefste natuurlijk meteen goed doen. Tegelijkertijd weet ik nu ook dat alle clichés waar zijn en deze bijzondere tijd voorbij is voor je het weet. Ik laat daarom de eerste weken maar gewoon op mij afkomen. Als het net zo makkelijk gaat als bij Maxe, dan heb ik geluk. En anders dan weet ik hoe ik tussen de 6 en 12 weken een ritme op kan gaan bouwen zodat ook deze baby een fijne slaper wordt!